Η κοινότητα των πολεμιστών II : η κοινότητα των θεμελιωτών (16/44)

 Η κοινότητα των πολεμοχαρών μοναδικοτήτων μάχεται ενάντια στον πόλεμο που καμουφλάρεται ως ειρήνη. Μάχεται για μια ειρήνη που δεν υπάρχει. Πάντως, ο αγώνας της για την επιβολή ειρήνης δεν είναι ο ίδιος αδύνατος. Το να μάχεται κάποιος για το αδύνατο ενδέχεται να είναι αναγκαίο και δικαιολογημένο. Προκειμένου ν’αγγίξει την αδύνατη ειρήνη, προκειμένου να φτιάξει μια εικόνα της , η κοινότητα των πολεμιστών πρέπει να διαπεράσει, να αναλύσει και να απαλλαγεί απ’όλες τις αυταπάτες και τις πλάνες της ειρήνης. Πρέπει να δείξουν πόσο λίγη ειρηνική ειρήνη υπάρχει σε έναν κόσμο χωρίς εξωτερικό. Οι πολεμιστές είναι πολεμιστές σε αυτό τον μοναδικό κόσμο. Είναι υποκείμενα της εμμένειας. Ο πόλεμός τους διαδραματίζεται εδώ και τώρα. Διασχίζει το σώμα κάθε μεμονωμένου πολεμιστή: το καταστίζει με συγκινήσεις, διότι ο πόλεμος αυτών των πολέμιστών δεν είναι ένας πόλεμος μεταξύ άλλων. Μαίνεται στην καρδιά του οντολογικού συστήματος του λόγου. Είναι ένας πόλεμος που «ενοικεί στην καρδιά του φιλοσοφικού λόγου»1.. Ο λόγος ως λόγος, πριν μετατραπεί στο ειρηνευμένο στοιχείο της ελεγχόμενης κατανόησης, είναι πολεμοχαρής. Είναι αμφισβήτηση ή διαφορά του αμφισβητούντος, έκφραση μιας προ-οντολογικής διχόνοιας, σα να λέμε , όπως αποτυπώνεται στον ηρακλείτιο πόλεμο. Πόλεμος είναι μια άλλη λέξη για το απαραμείωτο μη-έδαφος, για την προ-εναρκτική αταξία ή πολυμορφία του είναι. Είναι ένα όνομα για τον πόλεμο που ο Heidegger θεωρεί ως την αλήθεια του είναι ή ιδιοποίηση: διαφορά ως ενοποιούσα απόκλιση, ως απαραμείωτη απόκλιση. Η κοινότητα των πολεμιστών είναι η κοινότητα της διαφοράς. Είναι κοινότητα επαφής των υποκειμένων που εγγίζουν το μη-έδαφος, την ιδιοποίηση, τη διαφορά προκειμένου να τις εγγυηθούν και να τις θεμελιώσουν. Οι πολεμιστές είναι θεμελιωτές. Ο Negri μιλάει για «συγκροτητική ισχύ». Οι θεμελιωτές δίνουν μια εικόνα στο χάος της αδιαμεσολάβητης πολυμορφίας. Ενθηκεύουν την αλήθεια του είναι στο έργο, όπως λέει ο Heidegger. Το έργο μπορεί να είναι ένα έργο τέχνης, στοχασμού ή πολιτικό. Είναι πάντα οι θεμελιωτές εκείνοι που αναζητούν την άβυσσο του οτιδήποτε είναι αθεμελίωτο προκειμένου να τυλίξουν με ένα δίχτυ αυτή την άβυσσο, που ισοδυναμεί με μια θεμελίωση. Η κοινότητα των θεμελιωτών είναι επίσης η κοινότητα των αποκλεισμένων. «Ο θεμελιωτής», λέει ο Derrida, «αποκλείεται`απ’ότι είναι θεμελιωμένο από το ίδιο το θεμελιωμένο, που δεν μπορεί να ανεχθεί την αβυσσαλέα κενότητα και συνεπώς τη βία στην οποία έγκειται η θεμελίωση, ή μάλλον, πάνω από την οποίαν αιωρείται»2.

Οι θεμελιωτές είναι δημιουργοί. Γεννούν μια νέα πραγματικότητα. Ποιητές οι οποίοι επινοούν μιαν αδιανόητη δομή λέξεων, εικόνων, ήχων, ρυθμών και νοημάτων, είναι θεμελιωτές .Θεμελιώνουν τη μοναδική αλήθεια του ποιήματος. Οι φιλόσοφοι είναι θεμελιωτές: επινοούν έννοιες και τις διατάσσουν σε ένα πεδίο, ένα πεδίο σύνθεσης ή εμμένειας, όπως λένε οι Deleuze και Guattari. Οι φιλόσοφοι οικοδομούν διαρρυθμίσεις: μορφοποιούν μορφοποιήσεις, είτε είναι αυτές συστήματα είτε πιο θραυσματικές αρχιτεκτονικές όπως τα έξι κομμάτια που συνθέτουν τη φούγκα των Beitrage του Heidegger ή τη σύνθεση (agencement) Mille Plateux των Deleuse και Guattari3.. Οι φιλόσοφοι συγκροτούν μια νέα, ανήκουστη –δηλ. με τη νιτσεική έννοια, παράκαιρη (όχι αναχρονιστική απλώς άχρονη)—τάξη της αλήθειας η οποία, όπως και κάθε τι νέο, πρέπει να υπολογίσει την αντίσταση του Zeitgeist. Ένα άλλο παράδειγμα είναι οι θεμελιωτές μιας νέας πολιτικής τάξης. Διασχίζουν το χάος αυτού που είναι αθεμελίωτο προκειμένου να αφήσουν πίσω αρθρώσεις μιας πολιτείας που αιωρείται από πάνω του. Οι θεμελιωτές μεσολαβούν ανάμεσα στο χάος και σε μια δυνατή τάξη. Κρατούν επαφή με τον πόλεμο στον βαθμό που είναι η αλήθεια του είναι ως όλου.

Το υποκείμενο της θεμελίωσης προσπαθεί πάντα να συμπεριφέρεται μ’έναν ενεργητικό και παράλληλα ριψοκίνδυνο, ευαίσθητο τρόπο απέναντι στο χάος χωρίς να καταπίνεται ή να συντρίβεται από αυτό- αφού, όπως λένε οι Deleuse και Guattari, το χάος είναι μια μαύρη τρύπα. Είναι σαν ένα ακόρεστο υλικό που θέτει σε κίνδυνο όλες τις δραστηριότητες του υποκειμένου, την επιθυμία του για αυτάρκεια, για αυτοκατάφαση και αυτοεπικύρωση. Το υποκείμενο πρέπει να αντιμετωπίζει το χάος χωρίς να το αρνείται. Πρέπει να κάνει πόλεμο κατά του πολέμου χωρίς να τον αρνείται. Πασχίζει να αφήσει την αλήθεια του να παίξει, να της δώσει μια γλώσσα οικουμενικής έκφρασης. Θέλει να εγκλείσει όψεις του πολεμοχαρούς χάους σε λέξεις χωρίς να περιορίζει τις δυνάμεις του μέσω της κατασταλτικής βίας των αναπαραστάσεων. Το υποκείμενο της θεμελίωσης θέλει να καταλάβει μια θέση στο χάος προκειμένου να επιτρέψει στις κατασκευές του—ποίημα, στοχασμός, πολιτειακή μορφή—να συμμετάσχουν σε αυτές τις δυνάμεις. Πρέπει να διακινδυνεύσει να έρθει πιο κοντά με αυτό που το απειλεί περισσότερο.
(μετάφραση από τα αγγλικά Φώτης Τερζάκης)

1.Jacques Derrida, “Violence et metaphysique”, Ελλ. Εκδ. «Η γραφή και η διαφορά» Καστανιώτης 2003 μτφ. Κωστής Παπαγιώργης.
2.Jacques Derrida, Points de suspension (Ellipses), Paris 1992, σελ. 316
3.Martin Heidegger, Beitrage zur Philosophie (Von Ereignis)
Gilles Deleuse/Felix Guattari, Mille Plateaux, Παρίσι 1980
Το κείμενο αυτό του Marcus Steinweg αποτελεί συστατικό στοιχείο του έργου “U-Lounge” του Thomas Hirschhorn για την έκθεση «Ο Μεγάλος Περίπατος» του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης ( Αθήνα, 2006)

Δύο ποιηματα της Mary Oliver.

• Ο Κύκνος
  
  
• Μικρό Καλοκαιρινό Ποίημα που Αγγίζει το Θέμα της Πίστης

Η Mary Oliver είναι μια φυσική ρομαντική ποιήτρια μέσα στο σύγχρονο τοπίο της Αμερικάνικης ποίησης. Στην ποίησή της που αναγνωρίζει ως προγόνους της τον William Blake και τον Walt Whitman, το απρόσιτο «άλλο» του φυσικού κόσμου και η επιθυμία της συγχώνευσης ή συμμετοχής σε αυτό, συνυπάρχουν με την αμφιβολία για την αξιοπιστία της ανθρώπινης συνείδησης, από όπου πηγάζει και η γλώσσα που χρησιμοποιεί.

Τοπιογραφίες, II
Από το βιβλίο της Δήμητρας Κωτούλα «Τρεις νότες για μια μουσική» εκδ. Νεφέλη. Μία λυρική φωνή απογυμνωμένη από συναισθηματισμό ή αισθητισμό χωρίς να της λείπει ούτε η θερμότητα ούτε το κάλλος. Υπάρχει ένα πολύ απροσδιόριστο στοιχείο στην ποίηση για το οποίο δεν μπορείς να βρείς αποδείξεις. Αυτό το στοιχείο θα το ονόμαζα για να συννενοηθούμε «ειλικρίνεια» (δεν έχει σημασία εδώ το στυλ ή η σχολή, η ιδιόλεκτος στην οποία ανήκει ο ποιητής ούτε αν είναι σούπερ πειραματικός ή κινείται σε γνωστές φόρμες). Στην περίπτωση της Κωτούλα σημαίνει πως όταν λέει ένα «μπλε μοναδικό» αυτό το μπλε την έχει δηλητηριάσει.

Σύγχρονες Αναγνώσεις Ποίησης 
φιλοξενήθηκαν στο φιλοσοφικό café Dasein την πρώτη κυριακή κάθε μήνα. Στις συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του α’ κύκλου (Ιαν.-Ιουν. 2007) ένας ή περισσότεροι ποιητές επεξεργάστηκαν μία όψη του ποιητικού φαινομένου με εισήγηση, οπτικοακουστικό υλικό και ανάγνωση   αντιπροσωπευτικών ποιημάτων που θεματοποιούσαν την προβληματική τους.
Το κοινό που συναπάρτισαν συγγραφείς, ποιητές, μεταφραστές  και άνθρωποι του γραπτού λόγου ανταποκρίθηκε με ενστάσεις και τοποθετήσεις, ολοκληρώνοντας το στίγμα του εγχειρήματος: την συλλογική διερεύνηση της “νέας ανάγνωσης” της ποίησης ως προϋπόθεση της σύγχρονης γραφής.
Μετά το τέλος των συζητήσεων νέοι δημιουργοί είχαν την δυνατότητα να διαβάσουν ποιήματά τους μπροστά σε ένα εξειδικευμένο κοινό.

Η κοινότητα των πολεμιστών II : η κοινότητα των θεμελιωτών (16/44)Το κείμενο αυτό του Marcus Steinweg αποτελεί συστατικό στοιχείο του έργου “U-Lounge” του Thomas Hirschhorn για την έκθεση «Ο Μεγάλος Περίπατος» του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης ( Αθήνα, 2006)

Οπισθόφυλλο, της Κατερίνας Ηλιοπούλου στο poema.gr

poetrymailbox Κατερίνα Ηλιοπούλου